"Өөрийн эгшиг" сонсоорой

http://z-music.org/search/?q=G.Mend-Ooyo

“ЕРТӨНЦИЙН ЯВДАЛ” ОЛИМПИЙН ТЭНГЭРТ ХУР БОЛОН БУУЖ, ДЭЛХИЙН СОНОРТ ЭГШИГЛЭНЭМ

Зохиолч, орчуулагч, судлаач Я.Ганбаатар

Аливаа шүлгийг олон талаас нь, олон янзаар тайлбарлан дүгнэж болно. Гэвч энэ удаад би багтаамжтай шүлэг гэдэг нэгэн ойлголтыг хөндөн ярихыг хүсч байна. Тийм ээ, багтаамжтай шүлэг. Ийм ойлголт ямар ч зүйл дээр байж болох ч шүлэг гэдэг жижиг хэмжээний уран бүтээл дээр авч үзэхэд аргагүй л уран бүтээлчийн авьяас чадал, билиг онгод, ур ухаан, мэдлэг боловсролыг бэлхнээ тусган илтгэсэн, аргагүй л чухаг содон ухагдахуун мөн. Багтаамжтай шүлэг. Энэ бол жижиг хэмжээний шүлгийн маш бага орон зайд асар ихийг, бүр хязгааргүй ихийг багтаасан, агуулга, илэрхийллийн далайцтай тийм сайн шүлгийг хэлж байгаа хэрэг. Ийм жишээ дэлхийн яруу найргийн их далайгаас олныг шүүрдэн үзэж, шүүн хэлэлцэж болно. Энд нэгэн жишээ татья: 

“Хөх нулимстай тэнгэр” номын хур буулгалаа

lhttp://art.news.mn/content/114941.shtml

Өвөрмонголын яруу найрагч Эрэнцэндоржийн Болдын “Хөх нулимстай тэнгэр” шүлгийн түүвэр Англи, Монгол хэлнээ хэвлэгдэн гарч, “Арт хаус” төвд өнөөдөр номын баяраа хийлээ. ӨМӨЗО-ны яруу найрагчийн эл бүтээлийг англи хэл рүү утга зохиолын орчуулагч, монгол судлаач Саймон Вэкхам Смит орчуулан уншигчдын гарт хүргэсэн юм. Тиймээс уг арга хэмжээг Соёл, яруу найргийн академиас хоёр уран бүтээлчийн номын баярыг хамтад нь зохион байгуулав.

Altan Ovoo is available in English

 

Зохиолч Г.Мэнд-Ооёогийн “Алтан Овоо” хөлгөн судар англи хэлнээ анх 2007 онд орчуулагдан хэвлэгджээ. Уг хэвлэлийн засаж сайжруулсан хоёр дахь хэвлэл “Altan Ovoo” ном саяхан хэвлэгдлээ. Английн орчуулагч, судлаач Саймон Вэккхам-Смитийн орчуулгаар хоёр дах удаагаа англи хэлт уншигчдад хүрч буй эл бүтээл нь монгол хэлнээ таван удаа хэвлэгдсэн билээ.

  Altan Ovoo, first published in 1993, represents the Mongolian poet G Mend-Ooyo’s greatest literary achievement to date.  He refers to it as an almanac, relating his own experience growing up in the Dariganga region of Mongolia, and presenting the history and customs of his homeland through the focus of the topographical Altan Ovoo of the title.
Altan Ovoo stretches across time, but it is not a history; it speaks of Mongolian culture, but it is not a cultural guidebook:  rather it reveals an individual’s feeling for, understanding of and closeness to the worlds of dream and magic, the power of language, the closeness of family and the hardships and joys of nomadic life.  Mend-Ooyo’s vision presents us with a world of flying horses, musicians, highway robbery, nomadic travel, astrology, hills and mountains, steppes and weather, lovers and words, a world through which the story of humanity gradually unfolds, both implicitly and explicitly, carried on the back both of metaphor and story.

---
“Altan Ovoo is a true song of home. I do not know of another work of such pure, imaginative power”
                                                                    S.Erdene

“Through the flow of power across the mirror of his mind, a flow which is not dependent upon the awakening of form, omens, intuition, dreams or feeling, G.Mend-Ooyo engages with the power of the local spirits and guardians of his own country, and passes to us a translation of the secret language of that country…”
                                                                   D.Uriankhai

The exhibition “The Steppe’ opens

Add caption

 

The work of the Mongolian poet G.Mend-Ooyo encompasses many different genres, and can be seen as an example both of the traditional and the contemporary.

In 2006, Mend-Ooyo established an annual calligraphy exhibition.  In 2010, this took the form of a solo exhibition entitled “The Crystal Temple of Meaning,” and the following year he created, with D.Battömör, “Mother Earth,” which had a profound effect on those who saw it.
“Image from Poetry” is Mend-Ooyo”s melodic exposition of oriental poetics, and its individual pieces celebrate the natural world, revealing his deep connection with the traditions of Mongol culture.
This year”s exhibition focuses on contemporary calligraphy and in it, we can feel how, as well as showing the melody of colored inks, the texts are able to reveal the rhythm of the artistic heart.
Mend-Ooyo s born into a nomadic family, moving across the steppe, and his poetry reveals the movement of his ideas, as though across the broad and endless steppe.  This year, then, he has chosen to name the exhibition, with pieces from among the Mongolian Academy of Poetry and Culture”s collection, “The Steppe.”

english.news.mn/content/113721.shtml

Mongolian poem at the Mount Fuji

http://www.infomongolia.com/ct/ci/4524/62/Mongolian%20poem%20at%20the%20Mount%20Fuji

Хуртай жил Фүжи ууланд авирсан минь 2012-7-13

Корицү их сургуулийн захиралын өрөөнд

Дэлхий ээж үзэсгэлэнгийн танхим. Монгол улсаас Япон улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн Эрхэт Элчин Сайд С.Хүрэлбаатарын хамт

Фүжи орох замд "Мяндсан хүрхрээ"

Фүжи уулын бэлд

Фүжи уулыг зориг ирэгсэд

Фүжи уулын өвөр дэх нууранд дүлцэн өргөв.

Титэмээ өмссөн ФҮЖИ

Фүжи хайрхан титэмээ тайлав

Фүжи хайрханы 2305 метр-т

Шөнийн ФҮЖИ

ШАР БҮРДЭНД БОЛОХ ЯРУУ НАЙРГИЙН НААДМЫН УРИЛГА

ШАР БҮРДЭНД БОЛОХ ЯРУУ НАЙРГИЙН
НААДМЫН УРИЛГА БУЮУ ЗУНЫ
ДУНД САРД НУТАГ УСАНДАА ИРЭХҮЙ

Зураач урьж уулзалтын тайз чимэглэсэнгүй ээ
Зурхай зохирч зуны дунд сарын нар
Угалзан үүлсийн хөх магнаг сиймхийгээр
Улаан пансан хөшгийг тэнгэрийн хаяанд татвай.

Талын хөх уулс морин зэрэглээнд сундалдаад
Танил өвгөд шиг мордож буун, мордож буун айсуй
Зээрд азаргатай адуу алтан хараацайд ээрүүлэн
Зээгт нарийн хэцээр дэргэж цогин, дэргэж цогин айсуй.

Зуун хэдэн морьтны хазаарын амгай жингэнэлдэж
Зуны дунд сарын тэнгэрт хонхон чимээ өргөх нь
Зулагт монгол гутлаараа цэцэг зайчилж алхах
Зургаадай таягтай өвгөдийн минь Зуугийн бурхан намба нь

Жиргэж байгаа болжморыг наран сөрөг харах
Ергөж яваа хүлгийн туурайн тусгалыг чагнах
Юухан хийхнийг анзаарахад юутай содон санагдах нь
Юм бүхэн ахуй бадалдаа, ая дандаа зохистойнх оо.

Зуун мянган хүнтэй цэнгэлдэхийн мяраан асарт
Зуны аадар шиг алга ташилтанд халамцаж зогссоноос биш
Аяа, би яагаад хөдөөгийнхөө хөх өвгөдийг налан суугаад
Адуу янцгаах аялгуутай шүлгээ уншина гэж яарсангүй вэ?

Гүнж зам шиг, надаас гүлмэрч алсарсан нутаг минь
Гүйгээд ирэхийн цагт өөдөөс гүйсэн нутаг минь
Хөсөг тэрэгтэй нүүдэл хөтөлж одсон аав минь
Хөтөл дээгүүр саравчилсаар хөхөрч сэмэрсэн ээж минь

Бэлчээрт адуу янцгаахад хөхүүрт айраг шуугих
Тэнгэрт одод анивалзахад тулганд гал инэвэлзэх
Ус болоод галыг золгуулж уураг цай болгох
Уг чанартаа буй юмс утгын бөмбөрцөгт эвсэн бүтьюү

Юм бүхэн үүсгэлдээ эргэж ордог шиг талдаа уусъюу
Юм бүхэн үүнээсээ эвдэрч оддог шиг буцъюу
Дурдан Шар бүрдийн минь дундаа нартай толионоос
Дуу, найргийн Янжинлхам дурайхыг нэг үзьюү

Хөх хадган зогдроороо манхны сэрвээ шүргүүлсээр
Хөх завьяа шиг тогорууд хөх усандаа айсуй
Бор ходоодоо гаргасан бондгор бөндгөр жаалууд
Бор шувуудтайгаа цуг нисэн алдан айсуй

Юм бүхэн өөрийн байрандаа, мөн чанартаа зохистой
Юмбүү хөх уул нь уйлахад бүрэлзэж, дуулахад дүрэлзэх
Ямбуу цагаан үүл нь гунихад сэмэрч, мишээхэд намирах
Юм бүхний энгийн чимэг нь энгүй утгыг хадгалъюу

Яргай ташуураа барьж, жийжүү дөрөөгөө жийе
Яруу найргийн минь тайз цэцэгт ногоон дов
Тас бүргэд, жигүүрээ сэрүүцүүлж дэвэх тэнгэр –
Танхимын минь дээвэр цэнхэрлэгч тэр л хавь!

1996.02.5

Poetry reading and giving speech in Baguio

Филлипиний их сургууль дээр лекц уншив. Уугуул соёлоо тээж яваа угсаатны бүлгүүд, уламжлалт мэдлэгийг заадаг багш нар ихээр цугларсан байав.

"Уул, Уул" хэмээх нэгэн жижиг боловч маш тохилог сайхан номын дэлгүүрт шүлгийн уншлагаа хийлээ. Тэрүүхэн тэндээ Монгол орчин бүрдүүлэв...

Энэ сандал дээр сууж уулзалт ярилцага, уншлагаа хийсэн. Загвар нь их аятайхан. Номын тавиур бас сандал.

Шүлгийн орчуулгийг Lissa  хэмээх бүсгүй уншиж өглөө. Тэрбээр европт арваад жил амьдарсан, театрын хөтлөгч хийж байсан туршлагатай бөгөөл шүлгүүдийг маш сайхан уншиж хүргэж байва.

Шүлгээ уншиж байна.

Уугуул соёлын хурлыг зохион байгуулсан Катрин, Китлэт хоёр

Сургууль дээр.

Уугуул соёлоо тээгчдийн хурал эхэлж байгаа нь...

Нэгэн омгийн эмэгтэй хүүхдээ бүүвэйлж хамрынхаа нүхээр лимбэ эгшиглүүлж буй хөгжим-бүжигээр эхлэв

Үргэлжлээд Америкийн Индиан бөөлөв.

Калинга омгийн ахлагч эр зоригийн дуу бүжиг хийв.

Уугуул соёлоо тээгчид үзэсгэлэнгээ нээж буй нь